Μπορεί να είμαστε στη φάση της χαλάρωσης των μέτρων αλλά τα παιδιά του Δημοτικού και τα μικρότερα – μαζί με τους περισσότερους γονείς – θα συνεχίσουν να μένουν στο σπίτι, μιας και τα σχολεία συνεχίζουν να είναι κλειστά. Είχαμε αναρτήσει άρθρα με διάφορες δημιουργικές δραστηριότητες αλλά αυτή τη φορά είπαμε να σας προτείνουμε κάποια Παιχνίδια Λόγου και Σκέψης που, εκτός φυσικά από τη διασκέδαση έχουν και άλλα οφέλη. Τα οφέλη αυτά έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη της φαντασίας, του λεξιλογίου, τη μνήμη, τη γλωσσική ανάπτυξη γενικότερα αλλά και την καλλιέργεια της φωνολογικής ενημερότητας. (Φωνολογική ενημερότητα ή φωνολογική επίγνωση είναι μια ικανότητα που επιτρέπει στον ομιλητή της γλώσσας να κινηθεί από τα διαφανή στα αδιαφανή στοιχεία της γλώσσας και να αποκτήσει επίγνωση και ικανότητα χειρισμού των βασικών δομικών στοιχείων της λέξης, όπως είναι τα φωνήματα. Η ικανότητα αυτή δεν έχει σχέση με την κατανόηση της σημασίας της λέξης. (Πόρποδας,2002). Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν πως υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ της φωνολογικής επίγνωσης και της μάθησης της ανάγνωσης.)
Από την ηλικία που αρχίζει το παιδί να μιλάει
Παιχνίδια ομοιοκαταληξίας
Από τη στιγμή που θα αρχίσει το παιδί να λέει τις πρώτες του λέξεις, μπορείτε να παίζετε με λέξεις που κάνουν ομοιοκαταληξία. Σε τραγουδάκια που λέτε συχνά μπορείτε να αφήνετε το παιδί να συμπληρώνει την τελευταία λέξη. Το ίδιο μπορεί να γίνει διαβάζοντας βιβλία με μικρά ποιηματάκια. Βιβλία που μπορεί να σας βοηθήσουν πολύ σε αυτό είναι η σειρά “Πίκο και Λόλα”.
“Πήρα το γέλιο μου και τη χαρά μου,
αυτά μου φτάνουν αν είσαι κοντά μου.
Θα είναι τέλεια για εμάς τους δύο
και… ελπίζω σάντουιτς να έφτιαξες δύο!”
Αυτό το παιχνίδι καλλιεργεί ιδιαίτερα και τη μνήμη των μικρών παιδιών.
Από 4 ετών
- Πες μου μια λέξη που ξεκινάει από τη φωνούλα π.χ. λ (όχι λου) ή για να διευκολύνεται το παιδί μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την πρώτη συλλαβή της λέξης: πες μου μια λέξη που ξεκινάει με τη φωνούλα κό-
- Αν στη λέξη σώμα βγάλεις τη συλλαβή σω και βάλεις χώ θα γίνει… (άσκηση αντικατάστασης συλλαβής)
- Αν από τη λέξη καλάθι βγάλω το -θι θα μείνει…
Αν από τη λέξη φιλικά, βγάλω το -κα, θα μείνει… (άσκηση απαλοιφής φωνήματος)
- Παλαμάκια με τις φωνούλες. Χτυπάμε παλαμάκια σε κάθε συλλαβή μαζί με το παιδί, για να χωρίσουμε τις φωνούλες που ακούγονται σε κάθε λέξη. Επιλέγουμε απλές και καθαρές στο άκουσμα λέξεις (άσκηση συλλαβικής κατάτμησης).
π.χ. γά-τα, κα-λά-θι, κό-τα
- Βάλε στο τραπέζι όσο πιο γρήγορα μπορείς ένα αντικείμενο που ξεκινάει από τη φωνούλα βι-
Βάλε στο τραπέζι όσο πιο γρήγορα μπορείς κάτι μπλε
Βάλε στο τραπέζι όσο πιο γρήγορα μπορείς κάτι που το χρησιμοποιούμε για να ζωγραφίσουμε κ.λπ.
- Παντομίμα είτε αυτοσχέδια είτε επιτραπέζιο παιχνίδι με κάρτες είτε παντομίμα συναισθημάτων. Επίσης μπορείτε να μιμηθείτε τα ζώα: πώς περπατάει ο γορίλας, η γάτα, πώς κινείται το φίδι κλπ.
- Παιχνίδι Αφής και Υφής
Βάζετε σε ένα σάκο διάφορα αντικείμενα όπως αυτοκινητάκια, ανθρωπάκια κ.ά. και το παιδί προσπαθεί μόνο με τα χέρια να αντιληφθεί τι πιάνει.
- Παιχνίδι μνήμης με αντικείμενα
Κρύβετε μέσα σε ένα κουτί μαζί με το παιδί κάποια αντικείμενα και στη συνέχεια του ζητάτε να θυμηθεί ποια ήταν αυτά (ο αριθμός των αντικειμένων εξαρτάται από την ηλικία και την ανταπόκριση του παιδιού). Το ίδιο μπορεί να γίνει βάζοντας τα αντικείμενα στη σειρά και ζητώντας από το παιδί να θυμηθεί τη σειρά.
Παιδιά σχολικής ηλικίας
Συνεχίζω την ιστορία.
Ξεκινάτε εσείς την ιστορία, ορίζοντας τον πρωταγωνιστή και το μέρος, και ζητάτε από το παιδί να τη συνεχίσει: Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια αλεπού στο δάσος που συνάντησε ένα________…
Επίσης, σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να γίνει αλυσιδωτή ιστορία, να λέτε δηλαδή μια πρόταση ο καθένας και έτσι να σχηματίσετε μια πρωτότυπη ιστορία και σίγουρα πολύ αστεία! Αν στην αρχή φαίνεται δύσκολο μπορείτε να βασιστείτε σε μια ιστορία ενός βιβλίου.
Έλενα Ιωαννίδου
Φιλόλογος
Για άλλες δημιουργικές δραστηριότητες δείτε εδώ:
