Ο Δημήτρης Σταματόπουλος είναι συγγραφέας βιβλίων φορολογικού περιεχομένου και τα τελευταία χρόνια έχει εκδώσει δύο παιδικά βιβλία, “Το Πρώτο Χωριό στη Γη” και “Η Πρώτη Πόλη στη Γη” μέσα από τα οποία αναδεικνύει τη σημασία του κοινού αγαθού και επιδιώκει να συμβάλλει στο να αντιληφθούν τα παιδιά τον τρόπο λειτουργίας ενός οργανωμένου συνόλου και τα θετικά στοιχεία της συμμετοχής.
Πώς ξεκινήσατε τη συγγραφή παιδικών βιβλίων;
Η ενασχόλησή μου με το βιβλίο είναι παλιά. Από πολύ νέος έγινα συγγραφέας με αντικείμενο το φορολογικό δίκαιο. Θα έλεγα ότι γράφω ανάλυση και ερμηνεία των φορολογικών διατάξεων με πρακτική – χρηστική μορφή. Μέσα από την φορολογία, και ως παππούς πλέον, θέλησα να μάθω στα παιδιά την αξία του κοινού αγαθού, του δημόσιου αγαθού, του αγαθού που ανήκει σε όλους αλλά για να γίνει πρέπει να συμβάλλουμε όλοι. Έτσι, είπα αξίζει να γίνω για λίγο παιδί και να περπατήσω μαζί τους σε μύθους και ιστορίες. Οι μύθοι και οι ιστορίες περπατάνε χέρι χέρι στη ζωή.
Έχετε εκδώσει «ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΤΗ ΓΗ» και «ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΟΛΗ ΣΤΗ ΓΗ». Ποιος ο στόχος των δύο αυτών βιβλίων;
Ο στόχος αυτών των δύο βιβλίων, και γενικά της σειράς που έχω ετοιμάσει, είναι να μιλήσω με τα παιδιά. Όταν γράφω μιλώ με τα δικά μου εγγόνια. Θέλω να τους πω διδακτικές ιστορίες και μύθους, γνωστούς και άγνωστους. Μπορεί οι μύθοι να γίνονται και λίγο δικοί μου αλλά βασίζομαι και σε δεδομένα. Θέλω να μείνουν στα παιδιά γνώσεις και να καλλιεργούν τη συνείδησή τους στη βάση του καλού, βλέποντας την ανάπτυξη των ανθρώπων.
Από τα μικρά αυτά βιβλία θέλω να δείξω στα παιδιά ένα μεγάλο αγαθό, την αξία της συνεννόησης και τη χαρά της δημιουργίας. Ακόμα, θα ήθελα να μάθουν τα παιδιά την αξία του κοινού αγαθού. Τα παιδιά θεωρούν αυτονόητο ότι υπάρχει μια παιδική χαρά, ότι λειτουργεί ένα σχολείο, ότι υπάρχει ένα γήπεδο που παίζουν. Όλα αυτά, για να υπάρχουν, όμως, απαιτείται η δική μας συμμετοχή και ο δικός μας κόπος.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές που διδάσκουν τα παιδιά τα δύο αυτά βιβλία;
Πολλά θα μπορούσα να πω αλλά μέσα από τις ιστορίες αυτών των βιβλίων θα ήθελα να περπατάνε μαζί: η αγάπη και η οικογένεια, η συνεννόηση και η δημιουργία, η λειτουργία του συνόλου και η ανάπτυξη του κοινού αγαθού, ο τρόπος της συνεννόησης και η αρχή της πλειοψηφίας. Ακόμα ότι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη ο ένας τον άλλον και ένας μόνος του δεν πάει πουθενά.
Γιατί επιλέξατε ως πρωταγωνιστή το παιδί της συνεννόησης και όχι την ίδια τη συνεννόηση;
Η αλήθεια είναι πως ήθελα η Συνεννόηση να αποκτήσει πρόσωπο και αποκτά κάποιος πρόσωπο μέσα από το ίδιο το παιδί του. Μετέδωσε η Συνεννόηση αρχές και αξίες στο παιδί της, τις μετέδωσε δηλαδή στην επόμενη γενιά. Δεν πήγαν χαμένες. Το παιδί της συνεννόησης έχει όλες τις αρχές που του έδωσε η μητέρα του η Συνεννόηση και σε εκείνο είναι πιο έντονη η χαρά της δημιουργίας.
Στο «Πρώτο Χωριό στη Γη» ένας από τους πρωταγωνιστές είναι θυμωμένος, μετά λυπημένος και στη συνέχεια τον βλέπουμε να φεύγει μόνος. Τι υποδηλώνει ο χαρακτήρας αυτός;
Όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν κάτι όλοι μαζί, δεν είναι βέβαιο ότι όλοι θα συνεννοηθούν. Κάποιος αναλαμβάνει το βάρος να πείσει τους άλλους για το κοινό αγαθό αλλά πάντα θα υπάρχει κάποιος άλλος που θα το αμφισβητήσει. Μέσα από το γόνιμο διάλογο βγαίνει πάντα κάτι καλό και εκεί θα αποδειχθεί το αγαθό της συνεννόησης. Επίσης, είναι γεγονός πως υπάρχουν άνθρωποι που είναι μόνιμα αντιρρησίες.
Στην συγκεκριμένη ιστορία, λοιπόν, αυτός που απεικονίζεται με μια θυμωμένη μορφή διαφωνούσε με όλα. Ο Σοφός Γέροντας του μύθου τού είπε ότι, αφού οι πολλοί αποφάσισαν να προσφέρουν και εκείνος διαφωνούσε, έπρεπε να αποδεχθεί τη θέληση των πολλών. Εάν όμως δεν την αποδεχόταν, είχε το δικαίωμα να φύγει από το χωριό, αλλά τον προειδοποίησε και του είπε πως όταν φύγει θα είναι μόνος του. Εάν διψάσει, δεν θα μπορεί να πιει νερό από την πηγή που οι άλλοι θα δουλέψουν για να φτιάξουν. Εάν κινδυνέψει, θα πρέπει να βρει τη λύση μοναχός.
Αυτός όμως δεν δέχτηκε τη θέληση των πολλών και αποφάσισε να φύγει. Όταν, όμως, έφυγε κατάλαβε ότι τα κακά ήταν πολλά περισσότερα από ότι φανταζόταν και τότε τον βλέπουμε λυπημένο. Κατάλαβε ότι έκανε μεγάλο λάθος που άφησε όλα τα καλά που δημιουργούν οι άνθρωποι μαζί και πολύ κακώς «δεν έβαλε και αυτός πλάτη» που λέει και ο παππούς στο παραμύθι.
Είχατε συμμετοχή και άποψη για την εικονογράφηση;
Θα έπρεπε ίσως να αφήνεις τον εικονογράφο να δημιουργήσει με τη δική του φαντασία. Εγώ όμως είχα φανταστεί την κάθε σελίδα και στην αρχή περιέγραψα στον εικονογράφο πως το φαντάζομαι. Η αλήθεια είναι πως ο Πέτρος Χριστούλιας εξέλιξε πολύ περισσότερο τις εικόνες που είχα πλάσει με τη φαντασία μου και το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Θα έλεγα πως η εικονογράφηση από μόνη της γεννά πρόσθετες ιδέες και συναισθήματα.
Τι θα προτείνατε στους γονείς να συζητήσουν με τα παιδιά τους μετά την ανάγνωση των βιβλίων;
Να συζητήσουν με τα παιδιά τους για πολλά κοινά αγαθά που έχουμε γύρω μας. Αν, για παράδειγμα, αρέσει στο παιδί ο αθλητισμός μπορούν να συζητήσουν για το γήπεδο, για το πώς φτιάχτηκε, για το πώς συντηρείται, για το σχολείο, για το νερό, για την παιδική χαρά.
Να συζητήσουν ακόμα για την καθαριότητα στο πεζοδρόμιό τους, για τις ανάγκες της πόλης, για τις ανάγκες της χώρας. Να συζητήσουν ότι για όλα τα δημόσια αγαθά (σχολεία, νοσοκομεία, παιδικές χαρές κ.λπ.) όλοι πρέπει να καταβάλλουμε φόρους και να δίνουμε τη συμμετοχή μας. Να μιλήσουν για την αξία της συνεννόησης και την χαρά της δημιουργίας.
Γνωρίζουμε για την ενασχόλησή σας με την ποίηση. Τι έχετε να μας πείτε γι΄ αυτό;
Όταν η εγγονή μου ζητάει κάποιο σοκολατάκι και της λέω δεν μας αφήνουν οι γονείς, μου απαντάει: Θα είναι το μικρό μας μυστικό!
Ας πω και εγώ πως η ποίηση είναι ένα μικρό μυστικό, αφού κανείς δεν την έχει διαβάσει. Άρα μπορεί να μην είναι και ποίηση.
Όλοι μας από παιδιά θέλουμε να γράψουμε κάτι. Να γράψουμε ένα ποίημα. Ποίημα είναι η ίδια η φύση. Δεν είναι εύκολο να δημοσιοποιήσεις ποιήματα όντας συγγραφέας επιστημονικού αντικειμένου.
Μπαίνοντας όμως στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας, ίσως αργότερα δείτε κάποια δυνατότητα ποίησης για την περιγραφή του μύθου και την απλοποίηση της ιστορίας.
Πώς συμβαίνει μεγάλο μέρος στα παραμύθια να καταλαμβάνει η Αρκαδία;
Θα μπορούσα να πω απλά: Μα είμαι από την Αρκαδία και αυτό τα εξηγεί όλα. Όμως θα σας πω ότι αφού θέλησα να πω στα παιδιά για την δημιουργία του πολιτισμού των ανθρώπων και πώς από νομάδες αποφάσισαν να κάνουν το πρώτο χωριό και αργότερα την πρώτη πόλη στη γη δεν είπα κάτι δικό μου. Γράφω κάτι που πήρα και αντέγραψα από τον Παυσανία που γράφει πως η αρχαιότερη πόλη στη γη που αποτέλεσε υπόδειγμα ήταν στην Αρκαδία και αυτή ήταν η Λυκόσουρα.
Συγκεκριμένα και ακριβώς γράφει:
«Η Λυκόσουρα είναι αρχαιότερη απ’ όλες τις πόλεις που υπήρξαν ποτέ πάνω σε ηπειρωτική ή νησιωτική γη, η πρώτη πόλη που είδε το φως του ήλιου· χρησίμευσε ως το υπόδειγμα για τη δημιουργία άλλων πόλεων».
Ποιο είναι το επόμενο συγγραφικό βήμα;
Στο «Πρώτο χωριό στη Γη» αφού οι άνθρωποι αποφάσισαν να ζουν μαζί σε ένα χωριό, σε έναν τόπο, και να δουλεύουν όλοι τρεις μέρες το μήνα δωρεάν για το κοινό καλό με πρώτο παράδειγμα τη δημιουργία της πηγής στην πραγματικότητα γίνεται λόγος για την πρώτη μορφή φορολογίας που είναι η προσωπική εργασία. Στην «Πρώτη πόλη στη Γη» έδιναν το 10% της παραγωγής τους με παράδειγμα τη λειτουργία του σχολείου για να μην χάνονται οι γνώσεις και να πηγαίνουν από γενιά σε γενιά.
Θα συνεχίσω στην ίδια λογική με το «Η Ευρώπη και το Δίευρω» ένας μύθος με ένα παιχνίδι. Ένα παιχνίδι που ψάχνουμε με τα παιδιά για το πού πήγαν τα δίευρα και πώς το ένα από αυτά πήγε στο κράτος για την λειτουργία του. Ένας μύθος για το Δία που ερωτεύτηκε την Ευρώπη. Για τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε. Για το όνομα της σημερινής Ευρώπης και τη μάνα της Ευρώπης.
Ευχαριστούμε πολύ τον Δημήτρη Σταματόπουλο για την όμορφη συνέντευξη και αναμένουμε το επόμενο βήμα στο χώρο του παιδικού βιβλίου!
